Wertykulatory

Wertykulatory

Wertykulator to urządzenie ogrodowe używane do pielęgnacji trawnika. Jego głównym celem jest usuwanie martwych pędów trawy, mchu, chwastów oraz innych organicznych pozostałości z powierzchni trawnika. Pomaga to utrzymać trawnik w dobrym stanie – ułatwia wymianę powietrza, retencję wody oraz wchłanianie składników odżywczych przez rośliny. Wertykulacja korzystnie wpływa dzięki temu na kondycję oraz estetyczny, zdrowy wygląd trawnika. Przywraca świetność starszym trawnikom i pomaga zadbać o stan nowszych.

Wertykulacja trawnika – na czym polega?

Wertykulacja polega na mechanicznym nakłuwaniu powierzchni trawnika za pomocą urządzenia wyposażonego w wiele ostrzy lub widełek. Penetrują one trawnik na różną głębokość, tworząc w glebie podłużne nacięcia. Głębokość penetracji można dostosować w zależności od stanu trawnika oraz potrzeb. Zazwyczaj jej zakres wynosi od 5 do 15 mm, choć niektóre modele pozwalają na nacięcia o głębokości nawet 25 mm (wertykulatory Stihl). Im starszy trawnik, tym głębsza może być wertykulacja. Dzięki temu wertykulator pomaga:

- pozbyć się martwych pędów, które mogą hamować wzrost świeżej trawy,

- usunąć warstwę tzw. filcu, która powstaje w wyniku regularnego używania kosiarek do trawy, 

- otwierać kanały powietrzne w trawniku, co przyczynia się do lepszego dostępu powietrza do korzeni,

- wzmocnić retencję wody w glebie, co jest szczególnie korzystne podczas suszy,

- wchłaniać składniki odżywcze dzięki ułatwieniu dostępu do korzeni trawy.

Kiedy używać wertykulatora?

Wertykulację można przeprowadzić w różnych porach roku i w zależności od potrzeb. Warto wykonać ją minimum raz w roku – najbardziej zalecanym czasem jest wczesna wiosna. Zdarza się jednak, że trawnik jest w złej kondycji w takcie sezonu. Widocznym sygnałem tego, że czas na wertykulację jest tempo, z jakim trawnik wchłania wodę. Jeśli woda po opadach lub intensywnym podlewaniu wchłania się powoli, a na trawniku tworzą się kałuże, to znak, że warto zadbać o jego kondycję. Wertykulacja zalecana jest też m.in. późną jesienią i stanowi wówczas przygotowanie trawnika do sezonu zimowego (powinna być ona wówczas płytsza niż wiosną). Na nowym trawniku pierwszą wertykulację można przeprowadzić po ok. półtora roku, aby rośliny zdążyły się dobrze ukorzenić. Podlewanie trawnika po wertykulacji zaleca się po upływie 1–2 dni, aby poprzecinane korzenie roślin mogły się nieco zregenerować.

Jak wybrać odpowiedni wertykulator do trawy?

W sklepach dostępne są wertykulatory z napędem spalinowym, elektrycznym oraz wertykulatory ręczne. W przypadku wertykulatorów mechanicznych pod uwagę należy wziąć moc silnika – im jest ona większa, tym wydajniejsze jest urządzenie. W przypadku niewielkich trawników o stosunkowo równej powierzchni wystarczające będzie urządzenie o mocy ok. 1500–1800 W (np. wertykulator Stihl RLE 240). Pod uwagę należy wziąć także szerokość powierzchni roboczej. Szerokie wertykulatory pozwalają na wydajniejszą pracę, natomiast zaletą mniejszych urządzeń jest to, że z łatwością dotrą do trudniej dostępnych miejsc czy wąskich pasów trawnika. Kolejną ważną cechą jest głębokość, z jaką pracują ostrza. Dobrze, aby była ona regulowana. Przy wyborze wertykulatora należy uwzględnić indywidualne potrzeby, rozmiar trawnika, a także wady i zalety poszczególnych typów urządzeń.

Wertykulator spalinowy

Wertykulatory spalinowe są zwykle mocniejsze od elektrycznych, co zapewnia znacznie większą wydajność wertykulacji, a tym samym umożliwia pracę na większej i nieregularnie ukształtowanej powierzchni. To urządzenia w pełni mobilne, ponieważ do pracy nie potrzebują źródła prądu (a jedynie paliwa) i można stosować je w dużych ogrodach. Mocniejsze wertykulatory spalinowe (np. marki Stihl) zapewniają też większą głębokość penetracji gleby. Mają jednak wady charakterystyczne dla wszystkich urządzeń spalinowych. Korzystanie z nich wiąże się z większym hałasem oraz emisją spalin. Wertykulatory spalinowe wymagają też zabiegów konserwujących, takich jak wymiana oleju oraz dostępu do paliwa. Ze względu na dużą moc, wertykulatory spalinowe są też droższe niż wertykulatory elektryczne. Podczas pracy mogą generować silne wibracje, co może być męczące dla operatora.

Wertykulator elektryczny

Wertykulatory elektryczne pracują ciszej od wertykulatorów spalinowych. Są dzięki temu przyjaźniejsze dla otoczenia (i sąsiedztwa). Ponadto nie emitują spalin, co jest korzystne dla środowiska. Urządzenia elektryczne są też łatwiejsze w obsłudze i manewrowaniu, m.in. przez mniejszą wagę związaną z brakiem wbudowanego silnika spalinowego. Wystarczy podłączyć je do źródła zasilania i można zaczynać pracę. Z tego powodu są doskonałe do mniejszych trawników, gdzie nie jest wymagana duża moc. Wertykulatory elektryczne są też tańsze niż spalinowe i nie generują dodatkowych kosztów związanych z uzupełnianiem paliwa czy wymianą oleju. Wadą urządzeń elektrycznych jest jednak zasięg ograniczony do długości kabla zasilającego (ewentualnie przedłużacza), co może wprowadzić pewne niedogodności w trakcie pracy. To urządzenia o mniejszej mocy niż wertykulatory z silnikami spalinowymi przystosowane do domowych zastosowań w mniejszych ogrodach.